2007-06-10

Panpinen sustraien bila

Panpina gizakiak aspaldi aspalditik erabili izan du bere jolasetan, bere sorrera historia aurrean kokatu dute jakintsuek.
Hasierakoak egurrez, lokatzez, marfilez... eginak izaten zire, baina ez pentsa sinpleak izaten zirenik.
Gaur egun panpina oso sofistikatuak aurkitzen ditugu merkatuan eta hain ezagunak diren panpina artikuluen sorrera aurkitzeko Grezian kokatu behar dugu gure burua. Bestalde, hitz egiten duten panpinen sorrera XIX.mendean aurkitzen dugu eta Thomas Alba Edison izan zen aita. Lehenengo panpina hizlariak aita eta ama esaten zituen.

XIX.mendean matxe paperarekin eraikitako bustodun panpinak ere agertzen hasi ziren. Alemanian eta Ingalaterran portzelanazko panpinak edatu ziren.Frantzia berriz panpinen jantziak egiten espezializatu egin zen gehiago.

2007-06-09

EZAGUTZEN DEN JOLASIK ZAHARRENA

Munduan aurkitu diren jolas guztien artean zaharrena Ur-eko joku erreala da. Ur- en aurkitu zen, Mesopotamian, eta hortik datorkio bere izena. Duela 4.500 urte Sumer- eko buruek joko honetara jolasten zuten. Gizarte hartan pertsona bat hiltzen zenean bere gorputzarekin batera jolas honetako taula bat sartzen zuten lurpean, hortik gizarte hartan jarduerea honek zuen garrantziaz jabetu gaitezke.

Gaur egun ezagunak diren jolasek Ur- eko jolas honetan dute beren sustrai, esate baterako Backgammon-ak eta jacquetak.












Alkerkea eta ezagutzen diren jolasen artean zaharrenetariko dela esan genezake. K.a.tik 1900. urteko aztarnak bilatu dituzte Egipton. Arabiarrek ekarri zuten Eurapara eta Erdi aroan hedatu zen batik bat, gaur egun Dama jolasarekin ezagutzen ditugun jolasetara heldu arte garatu da.

BESTE KULTURA BATZUETARA HURBILPENA

Norberak bere jatorrizko kulturako jolasak ezagutuz norberaren burua eta ohiturak lantzen dira. Garrantzitsua da beste kultura batzuetara hurbilpena egitean gure kulturaren gainean ere hausnartzea.



  • Balore eta ideien transmisioa. Munduko jolasak gizarte eta une historiko ezberdinetan sortu dira eta balore eta ideia ezberdinak gordetzen dituzte beren baita. Kontuz bultzatu nahi ez ditugun baloreekin: sexismoa, indarkeria, gerra, konpetentzia.... Kasu askotan jolasek moldagarritasuna daukate, erabil dezagun imajinazioa! Haurrei gizarte ezberdinen ezaugarrien gainean hausnartzeko ere erabili ditzakegu
  • Kultur aniztasunaren haritik. Toki ezberdinetako pertsonengandik hurbilago sentitzeko tresna paregabea izan daitezke jolasak: gure arteko antzekotasunak azpimarratu, beste herriak...
  • Jolas egitea munduko beste herriengandik hurbilago sentiarazten gaitu
  • Haurren arteko harremanetan benetako ekarpen aberats bat egin nahi baldin badugu jolasen bitartez, jolasak edo jostailuak banatu egin behar dira. Garrantzitsuagoa da adibidez talde osoaren bitartez eginiko jostailu bat guztien artean erabiltzeko norberak berea egitea baino
  • Jarduera ezberdinetan, kultura ezberdinetako elementuak agertzea sainduko dugu. Jolasa aberastu dezakeen kulturen arteko antzekotasunak eta ezberdintasunak bilatuko ditugu. Adibidez, jolas bat egiterako orduan toki ezberdinetako esaerak erabil daitezke, toki ezberdinetako elementuak erabiliz eraiki daiteke beste jolas bat... ( Munduko jolasak )

MUNDUKO JOLASAK ETA KULTURARTEKOTASUNA

Aisialdiren esparrua kulturartekotasunaren transmisioa sendotzeko espazio bikaina dugu eta munduko jolasak baliabide aparta izan daiteke horretarako. Xede honekin, garrantzitsua da planifikazio eta hausnarketa egoki batzuk gauzatzea honen erabilera egokia lortzeko. Orokorrean `` bestearen´´ pertzepzioa era positiboan sentiaraztea eta jarrera diskriminatzaileak baztertzea izango dugu helburu munduko jolasen erabileran.
Munduko jolasen bitartez, beste herri batzuen ohitura ludikoarekin goza dezake haurrak eta honeta, lotura afektibo positiboak sortaraziko dira haurraren eta jolas horren eta bere jatorriaren artean.


Beste herri batzuen errealitateari buruzko informazioa eta ezagutza ere landu daitezke baliabide hauen laguntzaz : biziera ezberdinak, hizkuntzak, jarduera ekonomikoak... kulturaren arteko errespetuzko eta berdintasuneko harremana lortzeko bien beren arteko ezagutza oso faktore garrantzitsua da. Jolasen ezaugarriek hainbat gai jorratzeko abiapuntua suposa dezake, horiek nola bideratu aurrez pentsatuz hanka sartzeak saihestuko ditugu.